Formalne i nieformalne bariery wejścia na rynki arabskie dla polskich eksporterów

Abstract

W artykule podjęto próbę charakterystyki formalnych i nieformalnych barier wejścia na rynki arabskie dla polskich eksporterów. Problemem badawczym w poniższym artykule jest wpływ uwarunkowań rynkowych podczas wejścia polskich przedsiębiorstw na rynki krajów arabskich. Badania opierają się na źródłach wtórnych, pochodzących z baz danych Głównego Urzędu Statystycznego, Eurostatu, MarketData Base, baz danych Światowej Organizacji Handlu. Praca oparta jest na literaturze przedmiotu oraz analizie dostępnych danych. W pierwszej fazie artykułu został scharakteryzowany rozwój polskiego eksportu na rynki krajów arabskich. W późniejszych etapach artykułu opisano różne rodzaje barier wejścia. W krajach arabskich nadal występują znaczące obostrzenia w handlu zagranicznym. Część krajów otworzyła się na rynki zachodnie, jednakże uwarunkowania kulturowe nadal nie pozwalają na całkowitą liberalizację w handlu, np. system certyfikatów halal. Najważniejszym wnioskiem płynącym z pracy jest to, że kraje arabskie, do niedawna niedoceniane, stały się rynkiem atrakcyjnym również dla polskich eksporterów. Inwestorzy, pomimo różnic kulturowych oraz obecnych barier handlowych i pozahandlowych poznają cechy charakterystyczne rynku i decydują się na eksport lub handel na tamtejszym rynku. Dodatkowo w krajach arabskich inwestować mogą producenci rozmaitych branż, ponieważ w niewielu tylko przypadkach ograniczenia są znaczne. Wyjątkiem jest chociażby tytoń, na który cło jest wysokie w wielu krajach arabskich i może zniechęcać eksporterów.

Keywords

cło, bariery handlowe, bariery nieformalne, Halal, kraje arabskie, kultura arabska, polski eksport

References

1. Al Islam (2016a). Pakowanie, składowanie i przechowywanie w Systemie Halal. Pozy-skano z http://www.alislam.pl/certyfikacja_halal/zasady_systemu_halal/pakowanie_skladowanie_przechowywanie, w dniu 10.05.2016 r.
2. Al Islam (2016b). Procedura wydawania zaświadczenia o gotowości zakładu do uboju i produkcji w sytemie Halal. Pozyskano z http://www.alislam.pl/certyfikacja_halal/potwierdzenie_uboju_ilub_produkcji_w_systemie_hala, w dniu: 11.05.2016.
3. Al Islam (2016c). Produkcja i Ubój w systemie Halal. Pozyskano z http://www.alislam.pl/certyfikacja_halal/zasady_systemu_halal/uboj_produkcja_w_systemie_halal, w dniu: 10.05.2016 r.
4. Al Islam (2016d). System Halal w Polsce. Pozyskano z http://www.alislam.pl/certyfikacja_halal/zasady_systemu_halal, w dniu 10.05.2016 r.
5. Al Islam (2016e). Ustalenia wstępne dla Systemu Halal. Pozyskano z http://www.alislam.pl/certyfikacja_halal/zasady_systemu_halal/ustalenia_wstepne, w dniu 10.05.2016 r.
6. Aleksandrowicz, P., & Rudzki, P. (2012). UE-Maroko: warzywa, owoce, ryby bez cła, Rzeczpospolita. Pozyskano z http://www.rp.pl/artykul/813793-UE-Maroko--warzywa--owoce--ryby-bez-cla.html#ap-2, w dniu: 31.05.2016 r.
7. Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Rijadzie (2013). Arabia Saudyjska. Przewodnik dla polskich przedsiębiorców 2013, Rijad: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Rijadzie.
8. Bjerke, B. (2004). Kultura a style przywództwa. Zarządzanie w warunkach globalizacji. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
9. Business Insider (2015). Oman i inne kraje arabskie to dobry kierunek dla polskich firm, 7 maja 2015. Pozyskano z http://archiwum.businessinsider.com.pl/swiat/oman-i-inne-kraje-arabskie-to-dobry-kierunek-dla-polskich-firm/sdr1bz w dniu 16.02.2016
10. Buszko, A. (2010). Nieformalne aspekty biznesu. Rosja, kraje arabskie, Hongkong – Chiny. Warszawa: Wydawnictwo PLACET.
11. Forbes (2015). Polscy przedsiębiorcy chcą robić biznes w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, 30.04.2015. Pozyskano z http://www.forbes.pl/polscy-przedsiebiorcy-chca-robic-biznes-w-zea,artykuly,193900,1,2.html w dniu 28.01.2017 r.
12. Hitti, P. (1969). Dzieje Arabów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
13. Kępka, H. (2013). Współpraca gospodarcza Polski z Arabią Saudyjską. W K. Bąkowska, J. Gniadek, H. Kępka (red.), Kraje Zatoki Perskiej. Arabia Saudyjska, Katar, Zjed-noczone Emiraty Arabskie. Warszawa: Instytut Badań Rynku Konsumpcji i Koniunktur.
14. Ministerstwo Spraw Zagranicznych (2016a). Algieria. Pozyskano z https://www.msz.gov. pl/pl/p/zz_informatorekonomiczny_pl/afryka/algieria/#dostep, w dniu 22.01.2016
15. Ministerstwo Spraw Zagranicznych (2016b). Zjednoczone Emiraty Arabskie. Pozyskano z https://www.msz.gov.pl/pl/p/zz_informatorekonomiczny_pl/azja/zea/, w dniu 22.01.2016 r.
16. Ministerstwo Spraw Zagranicznych (2016c). Katar. Pozyskano z http://www.informatorekonomiczny.msz.gov.pl/pl/azja/katar/, w dniu 28.05.2017 r.
17. Ministerstwo Spraw Zagranicznych (2016d). Egipt. Pozyskano z http://www.informatorekonomiczny.msz.gov.pl/pl/afryka/egipt/egipt;jsessionid=C6E896F5D0DEEB560A3B903F1D2D8E56.cmsap5p, w dniu 28.05.2017 r.
18. Nowicka, K. (2005). Znaczenie nieformalnych barier dostępu do rynku w międzynarodo-wym obrocie towarowym. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Handlowej. Kolegium Gospodarki Światowej, 18, 147-160.
19. Platforma analityczna SWAID (2017). Pozyskano z: http://swaid.stat.gov.pl/HandelZagraniczny_dashboards/Raporty_predefiniowane/RAP_DBD_HZ_4.aspx w dniu 28.01.2017 r.
20. Portal Promocji Eksportu (2017). Pozyskano z: https://uae.trade.gov.pl/pl/zea/wymiana-handlowa/10617,handel-z-polska.html w dniu 28.05.2017 r.
21. Rymarczyk, J. (2010). Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
22. Światowa Organizacja Handlu (2016a). Pozyskano z http://stat.wto.org/TariffProfile/WSDBTariffPFHome.aspx?Language=E, w dniu 15.03.2016 r.
23. Światowa Organizacja Handlu (2016b). Pozyskano z http://stat.wto.org/TariffProfile/WSDBTariffPFHome.aspx?Language=E, w dniu 15.03.2016 r.
24. Trompenaars F., & Hampden-Turner, Ch. (2002). Siedem wymiarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych w działalności gospodarczej, Kraków: Oficyna Ekonomiczna.
25. Uksik, M. (2014). Komunikacja międzynarodowa w biznesie – świat arabski, Zeszyty Naukowe AON, 1(94), 90-135.