Problematyka nierówności społecznych w wybranych teoriach ekonomicznych i nauce Kościoła

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie założeń katolickiej nauki społecznej na tle wybranych teorii ekonomicznych w kontekście nierówności społecznych. W tym celu przeanalizowane zostały kluczowe teorie sprawiedliwej dystrybucji, z podkreśleniem koncepcji katolickiej nauki społecznej. Przeprowadzona analiza stanowi podstawy do głębszych badań na temat skuteczności redukowania negatywnych aspektów nierówności przez państwo, zwłaszcza poprzez odgórny nacisk na działania wspólnotowe oraz w oparciu o katolicką naukę społeczną. Przedstawione teorie zostały oparte na przeglądzie dorobku nauki podejmującej problematykę sprawiedliwej dystrybucji. Kluczową rolę współpracy na linii państwo – kościół prezentują przywołane encykliki papieskie, zwłaszcza „Rerum novarum” oraz „Centesimus annus”. Przeprowadzone rozważania wskazują, iż celem państwa powinna być eliminacja niesprawiedliwych nierówności społecznych. Wskazuje się na konieczność oparcia działań wyrównujących na założeniach katolickiej nauki społecznej oraz ideologii korporacjonizmu. Podkreślana jest konieczność kooperacji wszystkich grup, biednych i bogatych oraz współpraca państwa i kościoła. Niniejszy artykuł pozwala czytelnikowi na zapoznanie się z najważniejszymi teoriami sprawiedliwej dystrybucji, przedstawia najistotniejsze aspekty powstawania zróżnicowań oraz wskazuje na jakich podstawach należy oprzeć działania niwelujące niesprawiedliwe nierówności.

Keywords

nierówności, teoria sprawiedliwości, pogoń za rentą, Rerum Novarum, korporacjonizm

References

1. Acocella, N. (2002). Zasady polityki gospodarczej: wartości i metody analizy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. BibliePolskie.pl. Pobrane z: http://bibliepolskie.pl/zzteksty_wer.php?book=40&chapter=25& verse=29&tlid=22 (dostęp: 2017-12-28).
3. Dominiak, Ł. (2010). Wartość wspólnoty. O filozofii politycznej komunitaryzmu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
4. Kot, S. M., Malawski, A., Węgrzecki, A. (red.). (2004). Dobrobyt społeczny, nierówności i sprawiedliwość dystrybutywna. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
5. Mujżel, J., Golinowska, S., Mączyńska, E. (red.). (1998). Podział dochodu i nierówności dochodowe: fakty, tendencje, porównania. Warszawa: Rada Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Radzie Ministrów.
6. Nonpossumus. Pobrane z: http://www.nonpossumus.pl/encykliki/Leon_XIII/rerum_nov arum/ (dostęp: 2017-12-28).
7. Opoka (1991). Pobrane z: https://opoka.org.pl/ (dostęp: 2018-02-12).
8. Pieńkowski, D. (2013). Sprawiedliwość dystrybutywna w świetle optimum Pareto i idei zrównoważonego rozwoju. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
9. Piketty, T. (2015). Kapitał w XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
10. Porębski, C. (2006). John Rawls - filozof sprawiedliwości i pokojowego współdziałania, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 722, 13-22.
11. Sen, A. (2000). Nierówności. Dalsze rozważania. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.
12. Stiglitz, Joseph E. (2015). Cena nierówności: W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
13. Teluk, T. (2009). Koncepcje państwa we współczesnym libertarianizmie. Warszawa: Fundacja Instytut Globalizacji.
14. The Economist (2016). Japanese bosses still find it hard to ask for more. Pobrane z: http://www.economist.com/news/business/21703430-japanese-bosses-still-find-it-hard-ask-more-pay-check?fsrc=scn/fb/te/pe/ed/paycheck (dostęp: 2017-12-28).
15. Ulman, P., & Soltes, E. (2015). The Monetary and Non-Monetary Aspects of Poverty in Poland and Slovakia. Entrepreneurial Business and Economics Review, 3(1), 61-73. https://doi.org/10.15678/EBER.2015.030105
16. Zięba, M. (1998). Papieże i kapitalizm. Kraków: Wydawnictwo Znak and Maciej Zięba OP.